Havisten Competent (HaCo)
Uitvalgegevens binnen het hbo laten zien dat voor studiesucces meer nodig is dan alleen goede cijfers voor de afzonderlijke vakken. Met name bij havisten is dit duidelijk waarneembaar uit de uitstroomcijfers in het eerste jaar van hun hbo-opleiding. Als het Eijkhagen College proberen we zo goed mogelijk in te spelen op de ontbrekende vaardigheden door middel van het aanbieden van de lesmethodiek van Havisten Competent (HaCo) in ons curriculum vanaf havo 3.
Binnen het HaCo-uur krijgen leerlingen een aanbod aan vaardigheden, in de vorm van diverse webquests/opdrachten, die noodzakelijk zijn om op het hbo goed uit de voeten te kunnen. Competenties die binnen het hbo gevraagd worden, worden aangeleerd, uitgeprobeerd en verder verdiept. De havist is een positief ingestelde leerling die hard wil werken, positieve feedback wil ontvangen, theorie wil omzetten naar praktijkvoorbeelden, van afwisseling houdt, graag wil weten waarvoor hij werkt en graag verantwoordelijk wordt gemaakt voor zijn eigen inbreng. Binnen de methodiek van HaCo wordt hieraan gewerkt. Daarnaast zullen de havisten ook kennis maken met hbo-opleidingen (open- en meeloopdagen) en met bedrijven in de regio via stages (ééndaagse snuffelstage in 3 havo en driedaagse oriëntatie op opleiding en beroep in 4 havo).
Maar wat is HaCo?
Om de havo-leerling beter voor te bereiden op het hoger beroepsonderwijs wordt er met de lessen (apart vak in het lesrooster vanaf 3 havo) HaCo een bijdrage geleverd aan het ideaal van een doorlopende leerlijn havo-hbo. Tijdens dit traject verwerft de leerling competenties die noodzakelijk zijn voor de bovenbouw havo en het hbo. Ook krijgt hij/zij begeleiding bij het keuzetraject (LOB) en het maken van zijn/haar profielwerkstuk (PWS).
Maar wat zijn deze competenties dan?
Dit zijn vaardigheden die je nodig hebt om je einddoel te kunnen behalen. Een aantal voorbeelden zijn o.a. doorzettingsvermogen, besluitvaardigheid, afspraken nakomen, initiatief kunnen/willen nemen, zelfstandig zijn en kunnen werken, verantwoordelijk zijn voor hetgeen je doet, etc. Het gaat er dus om wat je moet kunnen als je straks succesvol je opleiding wilt afronden. Er wordt van je verwacht dat je op een juiste manier (leer)problemen kunt aanpakken en deze vervolgens kunt oplossen. Hiervoor heb je een grote gereedschapskist met diverse tools nodig. Vanaf 3 havo ga je je eigen gereedschapskist vullen met allerlei competenties om je slagvaardiger te maken richting een hbo-opleiding. Dit gaat niet zonder slag of stoot. Competenties die je kansen vergroten op het behalen van het eerste leerjaar op het hbo zijn onder andere:
- De bereidheid tot samenwerken
- Het nemen van initiatieven
- Open staan voor feedback en deze ook durven te geven
- Reflecteren op het resultaat en het (eigen) gedrag
- Taken verdelen
- Afspraken nakomen
- Doelen stellen
- Kunnen plannen
In 3 havo zijn al diverse tools geleerd en ervaren. Niet altijd even gemakkelijk om met anderen samen te werken. Vooral niet wanneer de groepssamenstelling niet door de leerling zelf is gemaakt, maar door bijv. je docent/mentor/baas/etc. Daarnaast moet je zelf initiatief durven nemen. Dit is moeilijk, zeker wanneer je niet graag op de voorgrond durft te treden. Accepteren van commentaar (positief, opbouwend, negatief) is niet voor iedereen zomaar weggelegd. Hiermee moet je leren omgaan. Dit moet je durven accepteren. Wat is je eigen inbreng in een groepsopdracht. Kun je achteraf, maar ook tijdens, dit proces jezelf beoordelen (reflecteren op eigen gedrag)? Is het gemakkelijk om te komen tot gezamenlijke afspraken, kun je jezelf óf de groep een doel stellen. En als laatste is het belangrijk dat je voor jezelf een goede planning kunt maken. Zowel in de komende leerjaren op de havo als ook bij je vervolgopleiding (hbo/universiteit) is het van groot belang dat je dit leert. In havo 4 en havo 5 borduren we verder met het ontwikkelen van deze competenties.
Uiteindelijk doel is dat de havisten van onze school een duidelijke keuze voor ogen hebben qua hbo-opleiding. Dat deze gedragen wordt en dat ze voldoende competenties voorhanden hebben om de opleiding met succes binnen de daartoe gestelde tijd te kunnen afronden.
Onze school maakt hiervoor deel uit van het landelijke netwerk Havisten Competent: https://www.havistencompetent.nl/
Vital Henkens